دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
تأثیر زمان تداخل علفهایهرز و تراکم باقلا بر کنترل علفهایهرز و عملکرد باقلا
215
225
FA
مریم
دباغ زاده
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
m.dabaghzadeh@hotmail.com
قدرتاله
فتحی
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
fathi2013ir@yahoo.com
عبدالمهدی
بخشنده
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
abakhshandeh66@yahoo.com
خلیل
عالمی سعید
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین
kh_alamisaeid@ramin.ac.ir
10.22067/gsc.v14i2.53116
بهمنظور بررسی تأثیر تداخل علفهایهرز و تراکم باقلا بر کنترل علفهایهرز و عملکرد باقلا آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهارتکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابعطبیعی رامین اهواز در سال زراعی 89-1388 بهمرحله اجرا درآمد. در این آزمایش تداخل علفهایهرز در پنجسطح شامل: مراحل 5، 9 و 13برگی گیاه باقلا، وجین تمامفصل علفهایهرز و تداخل تمامفصل علفهایهرز، در کرتهای اصلی و تراکم باقلا در سهسطح 8، 11 و 14بوته در مترمربع در کرتهای فرعی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشانداد تداخل علفهایهرز و تراکم باقلا اثر معنیداری روی تراکم علفهایهرز، وزن خشک علفهایهرز و عملکرد دانه باقلا داشتند. بیشترین تراکم کل علفهایهرز در تیمارهای تداخل، مربوط به تیمار 9برگی و در تیمارهای تراکم باقلا مربوط به تیمار تراکم هشتبوته در مترمربع بود. با طولانیشدن دورهی رقابت علفهایهرز از آغاز فصلرشد، وزن زیستتوده آنها افزایش معنیداری بهمیزان 151گرم در مترمربع پیدا کرد. در تیمار تداخل تمامفصل بیشترین وزنخشککل علفهایهرز بهدست آمد و تراکم هشتبوته در مترمربع باقلا بالاترین میزان وزن خشک کل علفهایهرز را داشت. از نظر عملکرد دانه تیمارهای تداخل تا پنجبرگی و تراکم 14بوته در مترمربع با 27/2010کیلوگرم در هکتار و تداخل کامل و تراکم هشتبوته در مترمربع با 3/225 کیلوگرم در هکتار بهترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را داشتند.
تراکم علف هایهرز,ترکیبگونهای,وزن خشک علف هایهرز
https://jcesc.um.ac.ir/article_37584.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37584_37cbb9ab40699830d478a46e302b91ab.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
تأثیر ترکیبهای مختلف کشت مخلوط آفتابگردان (Helianthus annus L.)، لوبیاقرمز (Phaseolus calcaratus L.) و کنجد (Sesamum indicum L.) بر عملکرد و اجزایعملکرد
226
243
FA
علیرضا
کوچکی
دانشگاه فردوسی مشهد
akooch@um.ac.ir
هادی
زرقانی
دانشگاه فردوسی مشهد
h.zarghani2004@yahoo.com
علی
نوروزیان
دانشگاه فردوسی مشهد
10.22067/gsc.v14i2.51158
بهمنظور بررسی و مقایسه ترکیبهای مختلف کشتمخلوط سه گونه زراعی آفتابگردان (Helianthus annus L.)، لوبیاقرمز (Phaseolus calcaratus L.) و کنجد (Sesamum indicum L.) بر خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزایعملکرد، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 89-1388 و 90-1389 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ششتیمار و چهارتکرار انجام شد. ترکیبهای مختلف کشتمخلوط شامل مخلوط ردیفی آفتابگردان، کنجد و لوبیا (A)، مخلوط ردیفی آفتابگردان، کنجد و لوبیاقرمز (دو ردیف از هر گونه) (B)، مخلوط نواری آفتابگردان، کنجد و لوبیاقرمز (چهار ردیف از هر گونه) (C) و کشتهای خالص آفتابگردان (D)، لوبیا (E) و کنجد (F) (12 ردیف از هر گونه) بود. نتایج نشانداد که اثر ترکیبهای مختلف کشتمخلوط بر خصوصیات رویشی، اجزایعملکرد، عملکردبیولوژیک، عملکرد دانه و شاخصبرداشت آفتابگردان، کنجد و لوبیاقرمز معنی دار (01/0p
کشتمخلوط ردیفی,کشتمخلوط نواری,نسبت برابریزمین
https://jcesc.um.ac.ir/article_37588.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37588_6edd3a5a13b32ea382f99876ade33f0f.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
تأثیر سطوح مختلف نیتروژن و زئولیت طبیعی بر خصوصیات کمّی و کیفی استویا در شرایط آبوهوای اهواز
244
254
FA
عبدالمهدی
بخشنده
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
abakhshandeh66@yahoo.com
محمد حسین
قرینه
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
hossain_gharineh@yahoo.com
علیرضا
ابدالی مشهدی
ملاثانی اهواز
alireza.abdali1384@gmail.com
محمدرضا
مرادی تلاوت
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
moraditelavat@ramin.ac.ir
محمد
رئیس زاده
دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
reiszadeh.m@gmail.com
10.22067/gsc.v14i2.37754
بهمنظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن و زئولیت بر خصوصیات کمّی و کیفی استویا، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده (اسپلیتپلات) بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سهتکرار در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه رامین–خوزستان اجرا شد. عوامل موردبررسی شامل نیتروژن در چهارسطح 50،100،150،200کیلوگرم در هکتار و زئولیت در سهسطح صفر، سه و ششتن در هکتار بودند. نتایج این تحقیق نشانداد، تحت سطوح کود نیتروژن و تیمارها صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، قطر ساقه اصلی و شاخص سطحبرگ در سطح یکدرصد معنیدار گردیدند. همچنین برهمکنش تیمارها بر کلروفیل a وb و عدد کلروفیلمتر در سطح یکدرصد معنیدار گردیدند. عملکرد بیولوژیکی و عملکرد برگ تحت برهمکنش تیمارها در سطح یکدرصد معنیدار شدند، که بیشترین عملکرد بیولوژیک (2253کیلوگرم برهکتار) و بیشترین عملکرد برگ (1426کیلوگرم بر هکتار) در سطوح 200کیلوگرم نیتروژن بر هکتار و ششتن زئولیت بر هکتار بهدست آمد. درصد استویوزید برگ نیز تحت سطوح نیتروژن و زئولیت و برهمکنش تیمارها در سطح یکدرصد معنیدار شدند، که بیشترین درصد استویوزید در سطح 150کیلوگرم نیتروژن بر هکتار بههمراه سه تن زئولیت بر هکتار (67/10درصد) بهدست آمد.
استویوزید,عملکرد برگ,عملکرد بیولوژیک
https://jcesc.um.ac.ir/article_37595.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37595_5bba34ee9caa0794aefb639f5cd4666f.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
ارزیابی اثرات پیشتیمار بذر و نوع بستر کاشت بر خصوصیات نشاء تولیدی ذرت شیرین (Zea mays L.)
255
265
FA
ابوطالب
منظری توکلی
دانشگاه فردوسی مشهد
abotavakkoli@gmail.com
محمد
خواجه حسینی
دانشگاه فردوسی مشهد
agr844@gmail.com
علی اصغر
محمدآبادی
دانشگاه فردوسی مشهد
10.22067/gsc.v14i2.38254
بهمنظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر و نوع بستر کاشت بر ویژگیهای نشاء تولیدی ذرت شیرین آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سهتکرار در گلخانهی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجامشد. فاکتورهای آزمایش شامل پیشتیمار بذور در سهسطح: بدونپرایمینگ(p1)، هیدروپرایمینگ (p2) و بیوپرایمینگ (p3) و نوع بستر در هفتسطح: ورمیکمپوست (b1)، پرلیت (b2)، کوکوپیت (b3)، ورمیکمپوست+پرلیت(b4)، ورمیکمپوست+کوکوپیت(b5)، پرلیت+کوکوپیت (b6) و ورمیکمپوست+کوکوپیت+پرلیت (b7) بودند. نتایج این آزمایش نشانداد که پیشتیمار بذر و نوع بستر بر خصوصیات نشاء ذرت شیرین تأثیر معنیداری داشت. بذور پیشتیمارشده (P2, P3) از لحاظ ویژگیهای نشاء نسبت به تیمارهای پپیشتیمارنشده (P1) برتر بودند. تیمار بستر ورمیکمپوست بیشترین طول اندامهوایی، سطح برگ در بوته، وزن اندامهوایی و وزن ریشه را در بین بسترهای مختلف نشاندادند. بیشترین سطح برگ در بوته و وزن خشک اندامهوایی بهترتیب با میانگین 111سانتیمتر مربع و 798میلیگرم در تیمار هیدروپرایمینگ با بستر ورمیکمپوست (P2b1) مشاهدهشد. نتایج این تحقیق نشانداد بستر ورمیکمپوست بهترین بستر برای نشاء ذرت شیرین است و همچنین تیمارهای هیدروپرایمینگ و بیوپرایمینگ نیز باعث بهبود خصوصیات نشاء میشوند.
خزانه,کود بیولوژیک,گیاهچه,نشاکاری,هیدروپرایمینگ
https://jcesc.um.ac.ir/article_37600.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37600_e2d3a1f6c9ab7193d8c7c6375b9bee60.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
ارزیابی روابط هورمونهای اکسین و سیتوکینین بر عملکرد و اجزای عملکرد دانۀ ذرت در شرایط تنش خشکی
266
278
FA
علی
ماهرخ
دانشگاه شهید چمران اهواز
ali_mahrokh229@yahoo.com
مجید
نبی پور
دانشگاه شهید چمران اهواز
m.nabipoure@scu.ac.ir
حبیب اله
روشنفکر
دانشگاه شهید چمران اهواز
h.roshanfekr@scu.ac.ir
رجب
چوگان
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج
r_choukan@yahoo.com
10.22067/gsc.v14i2.38867
کاهش رشد گیاه در شرایط تنش خشکی نتیجه برهمخوردن تعادل هورمونها میباشد، بنابراین کاربرد خارجی تنظیمکنندههای رشد میتواند عاملی در جهت معکوسکردن تنشهای غیرزنده باشد. این مطالعه بهمنظور ارزیابی کاربرد هورمونهای سیتوکینین و اکسین بر عملکرد دانه و اجزای آن در ذرت سینگلکراس704 در شرایط تنش خشکی اجرا شد. آزمایش در سهمحیط جداگانه، شامل محیط بدونتنش خشکی، تنش خشکی در مرحلۀ رشدرویشی و تنش خشکی در مرحلۀ رشدزایشی انجام شد. هورمونهای سیتوکینین در سهسطح (شاهد، محلولپاشی در مرحلۀ پنج تا ششبرگی و هشت تا دهبرگی) و اکسین در سهسطح (شاهد، محلولپاشی در مرحلۀ ظهور ابریشم و 15روز پس از ظهور ابریشم) در هر محیط در سهتکرار بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال زراعی 1392اجرا شد. بیشترین عملکرد دانه در محیط بدونتنش و مصرف هورمون اکسین در مرحلۀ ظهور ابریشم بهترتیب با میانگین 80/12 و 24/12تن در هکتار حاصلشد. اختلاف عملکرد دانه در شرایط تنش زایشی و بدونتنش معنیدار بود و 21/49درصد نسبت بهمحیط بدونتنش افت کرد. محلولپاشی هورمون سیتوکینین باعث افزایش تعداد دانه و کاهش وزن دانه شد، ولی محلولپاشی هورمون اکسین باعث افزایش وزن دانه و عملکرد دانه گردید. بر اساس نتایج تجزیۀمرکب حاصل از این آزمایش، در شرایط تنش خشکی، محلولپاشی هورمونهای سیتوکینین و اکسین بهترتیب در مراحل هشت تا دهبرگی و ظهور ابریشم بهدلیل برقرای تعادل هورمونی مختلشده، تا حدود 20درصد مانع از افت عملکرد دانه در شرایط تنش زایشی شدند و بهعنوان مراحل حساس در واکنش بهاین هورمونها در شرایط تنش خشکی توصیه میشوند.
تعادل هورمونی,تنش رویشی,تنش زایشی,تنظیمکننده رشد,محلولپاشی هورمون
https://jcesc.um.ac.ir/article_37605.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37605_7aea527ee9bb77a59346e1ed8ae564f2.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
بررسی اثر حاصلخیزکنندههای خاک بر شاخصهای رشدی، صفات مورفوفیزیولوژیک و محتوای پتاسیم توتون رقم بارلی
279
291
FA
محمودرضا
تدین
0000-0002-7443-2207
دانشگاه شهرکرد
mrtadayon@yahoo.com
زینب
رئیسی
دانشگاه شهرکرد
z.reisi91@yahoo.com
10.22067/gsc.v14i2.39340
بهمنظور بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی گیاه توتون رقم بارلی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سهتکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام گرفت. تیمارها شامل کودشیمیایی، کمپوست، 50درصد کمپوست + 50درصد کودشیمیایی، ورمیکمپوست، 50درصد ورمیکمپوست+50درصد کودشیمیایی و تیمار شاهد بودند. صفات موردبررسی شامل سطح ویژه برگ، نسبت وزن برگ، ارتفاع بوته، عملکرد لچهبرگ ، مجموع عملکرد برگ خشک و محتوای پتاسیم برگ توتون بودند. نتایج نشانداد که بیشترین مقادیر سطح ویژه برگ و نسبت وزن برگ در کلیه تیمارها در مراحل ابتدایی رشد حاصلشد، و با گذشت زمان مقادیر آنها کاهش یافت. همچنین کوددهی، سبب افزایش ارتفاع بوته، عملکرد لچهبرگ و مجموع عملکرد برگ خشک توتون گردید. بیشترین ارتفاع بوته با 162 سانتیمتر و عملکرد لچهبرگ با 5/216گرم بر مترمربع از تیمار کودشیمیایی بهدست آمد که نسبت به تیمار شاهد، بهترتیب 1/2 و 8/4برابر افزایش داشتند. بیشترین عملکرد برگ خشک، بهمیزان 4/350گرم بر مترمربع از تیمار کودشیمیایی به دست آمد که تفاوت معنیداری با تیمار کمپوست نداشت اما نسبت به تیمار شاهد بهترتیب 8/2 و 3/2برابر افزایش داشت. بیشترین میزان پتاسیم برگ، از تیمار تلفیقی کمپوست بهدست آمد که تفاوت معنیداری با تیمار کودشیمیایی نداشت. در مجموع، نتایج نشاندهنده برتری تیمار کودشیمیایی بر عملکرد برگ توتون میباشد که تفاوت معنیداری با تیمار کمپوست نداشت، لذا در راستای تحقق اهداف کشاورزی پایدار و در صورت پذیرش اندکی کاهش در عملکرد برگ، به شرط افزایش کیفیت برگها ، استفاده از کمپوست میتواند جایگزین مناسبی برای استفاده از کودهای شیمیایی در مزارع توتون باشد.
عملکرد برگ,کمپوست,کودشیمیایی,ورمیکمپوست
https://jcesc.um.ac.ir/article_37615.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37615_9f25076f6e4fb891b5717fe5cf93c8f7.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
اثرات تنش خشکی بر مراحل رویشی و زایشی در هیبریدهای جدید ذرت دو منظوره
292
303
FA
مریم
حاجی بابائی
دانشگاه فردوسی مشهد
hajibabaee_m@yahoo.com
فرهاد
عزیزی
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج
fazizi@ymail.com
10.22067/gsc.v14i2.39375
بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی بر مراحل رویشی و زایشی بر 14هیبرید ذرت، آزمایشی بهصورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سهتکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج طی سال 1388 اجراگردید. عامل اصلی شامل سهسطح آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید (بهترتیب آبیاری پس از 70، 100 و 130میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتکتبخیر کلاسA ) و عامل فرعی نیز شامل 14هیبرید ذرت شامل 11هیبرید جدید و سههیبرید شاهد (KSC704, KSC720, KSC700) بود. در این آزمایش عملکرد دانه در هکتار، عملکرد علوفه خشک در هکتار، تعداد روز تا زمان گردهافشانی، تعداد روز تا ظهور تارهای ابریشمی، فاصله زمانی گردهافشانی تا ظهور کاکل، طول بلال، قطر بلال، تعداد بلال در بوته، تعداد دانه در ردیف و تعداد ردیف دانه در بلال اندازهگیری و محاسبه شد. نتایج نشانداد که تفاوت هیبریدها از نظر تعداد روز تا گردهافشانی، تعداد روز تا ظهور تارهای ابریشمی و فاصله زمانی گردهافشانی تا ظهور کاکل، طول بلال و تعداد ردیف دانه در بلال در سطح احتمال یکدرصد و در تعداد ردیف دانه در بلال و عملکرد علوفه خشک در سطح احتمال پنجدرصد معنیدار بودند، درحالیکه بین هیبریدهای موردمطالعه اختلاف معنی داری از لحاظ عملکرد دانه، تعداد بلال در بوته و قطر بلال مشاهده نگردید. اثر متقابل هیبرید و رژیم های آبیاری بهجز طول بلال برای هیچیک از صفات دیگر معنیدار نبودند که بیانگر واکنش مشابه هیبریدهای موردمطالعه نسبت به شرایط رژیم های آبیاری اعم الشده میباشد همچنین کلیه صفات موردبررسی بهجز تعداد بلال در بوته به تنش خشکی واکنش نشانداده و اختلاف آنها در سطح احتمال یکدرصد معنیدار بود. افزایش دور آبیاری از تیمار آبیاری نرمال به تنش شدید باعث کاهش عملکرد دانه و عملکرد علوفه خشک بهمیزان 32درصد و 44درصد شد. هیبرید شماره 4 (KSC700) با عملکرد دانه (12961کیلوگرم در هکتار) و عملکرد علوفه خشک (15565کیلوگرم در هکتار) بهعنوان بهترین هیبرید بود که میتوان بالابودن عملکرد در این هیبرید را به طولانیتر بودن دوره رشد آن نسبتداد که زمان بیشتری را برای تولید و تجمع مواد در اختیار گیاه قرار میدهد.
تعداد روز تا گردهافشانی,رژیمهای آبیاری,طول بلال,عملکرد دانه و علوفه
https://jcesc.um.ac.ir/article_37620.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37620_a705f3b724dc821b06653efc6e25b9f0.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
بررسی اثر حاصلخیزکنندههای مختلف فسفر بر خصوصیات فیزیولوژیکی رنگدانههای فتوسنتزی و قندهای محلول در گلرنگ تحت شرایط کمبود آب
304
317
FA
سیاوش
حشمتی
دانشگاه شاهد
heshmati.siavash@ut.ac.ir
مجید
امینی دهقی
دانشگاه شاهد
amini211@hotmail.com
علیرضا
رضا زاده
دانشگاه شاهد
rezazadeh@shahed.ac.ir
کیوان
فتحی امیرخیز
دانشگاه شاهد
fathikeivan@gmail.com
10.22067/gsc.v14i2.39436
بهمنظور بررسی اثر کاربرد حاصلخیزکنندههای مختلف آلی و شیمیایی فسفر بر میزان رنگدانههای فتوسنتزی رقم گلرنگ بهاره (IL111) در تنش خشکی آزمایشی بهصورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سهتکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، در سال زراعی 91-1390 اجرا گردید. عامل اصلی شامل تنش خشکی در سهسطح: آبیاری کامل یا بدون تنش (آبیاری بر اساس تخلیه 50درصد رطوبت ظرفیتزراعی)، تنش خشکی در مرحله رشد رویشی (آبیاری بر اساس تخلیه 75درصد رطوبت ظرفیتزراعی) و تنش در مرحله زایشی (آبیاری بر اساس تخلیه 75درصد رطوبت ظرفیتزراعی) و عامل فرعی بهصورت فاکتوریل شامل ششتیمار که سه سطح آن کود شیمیایی فسفر با مقادیر (صفر، 50 و 100کیلوگرم سوپرفسفاتتریپل در هکتار) و کود زیستی فسفر بارور-2، در 2سطح (تلقیح و بدونتلقیح با بارور2) بود. بررسی صفات موردمطالعه نشانداد که با اعمال تنش در مرحله رشد رویشی و زایشی، بیشترین مقدار کلروفیلa، b و کلروفیل کل در تیمار بهکارگیری کود زیستی فسفر بارور2 با مصرف 100کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر بود. در سطح تنش زایشی، مصرف بالای کود فسفر در تیمار عدم بهکارگیری کود زیستی فسفر بارور2، بیشترین تأثیر را در افزایش نسبت کلروفیلa به b داشت. اما در تیمار تلقیح کود زیستی، بیشترین میزان نسبت کلروفیلa به b از کمترین سطح کودی فسفر به میزان 50کیلوگرم در هکتار فسفر حاصلشد. مقایسه میانگین ها نشانداد که بیشترین مقدار کاروتنوئیدها، fv/fm، آنتوسیانین، فلاونوئیدها و قندهای محلول در تیمار بدون کودزیستی فسفر بارور 2 از مصرف 50کیلوگرم فسفر در هکتار در شرایط تنش رویشی و زایشی به دست آمد. در سطح تنش در مرحله زایشی، تلقیح کود زیستی همراه با مصرف 50کیلوگرم در هکتار کود فسفر، میزان آنتوسیانین و قندهای محلول برگ را بهطور معنیداری افزایش داد. درحالیکه مقدار کاروتنوئید و فلاونوئیدها در تیمار بهکارگیری کود زیستی بدوناستفاده از کود فسفر افزایش داشت. در مجموع نتایج این تحقیق نشانداد که کاربرد کود زیستی بههمراه کود فسفر، نقش مؤثری در افزایش صفات موردمطالعه گلرنگ در شرایط تنش خشکی داشتهاست.
آنتوسیانین,تنش خشکی,کارآیی فتوسیستم2,کلروفیل,کود زیستی فسفر بارور2
https://jcesc.um.ac.ir/article_37625.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37625_dd29631e8bbf2b0ddb9f7d5cd9d08244.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
ارزیابی صفات کمّی و کیفی 18کلون سیبزمینی
318
328
FA
احمد رضا
بلندی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
ar_bolandi@yahoo.com
حسن
حمیدی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
hamidy1065@yahoo.com
10.22067/gsc.v14i2.39656
معرفی ارقام جدید سیبزمینی با عملکرد بالا، زودرس و با کیفیت مطلوب نقش مهمی در امنیتغذایی، کاهش نوسانات قیمت و هزینههای انبارداری و دسترسی به محصولتازه در تمام فصول سال دارد. در این تحقیق، 18کلون سیبزمینی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگهرخ استان خراسانرضوی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سهتکرار با سهرقم شاهد اگریا، مارفونا و لیدیرزتا، در سالزراعی 91-1390 از نظر صفات کمّی و کیفی مقایسهگردید. نتایج نشانداد که بین ارقام و کلونهای موردمطالعه اختلاف معنیداری از نظر عملکرد کل، عملکرد قابلفروش، درصد ماده خشک، متوسط تعداد و وزن غده در بوته و متوسط وزن تکغده وجود داشت. کلون 16-397007 و رقم مارفونا بیشترین وزن غده در بوته و کلون9-397097 دارای کمترین وزن غده در هر بوته بودند. کلون 69داخلی و 10-397045 بهترتیب بیشترین و کمترین تعداد غده در بوته را دارا بودند. در بین کلونهای موردبررسی، بیشترین درصد ماده خشک مربوط به کلون 69داخلی بود، که برای تولید چیپس مناسب میباشد. بهطور کلی نتایج نشانداد که کلون 16-397007 از نظر وزن غده در بوته و عملکرد کل نسبت بهسایر کلونها برتری داشت.
تعداد چشم,تعداد غده,درصد ماده خشک,عملکرد قابلفروش,عملکرد کل
https://jcesc.um.ac.ir/article_37629.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37629_257fdbef3953e1ca1f3b746a545d5477.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
مدلسازی کینتیکی فرایند کاهندگی غیرفتوشیمیایی فتوسنتز در پاسخ به تغییر شرایط نوری در گیاه آرابیدوپسیس از دیدگاه زیستشناسی سیستمی
329
342
FA
سمیه
حیدری
دانشگاه فردوسی مشهد
soma_cerec@yahoo.com
سید حسن
مرعشی
دانشگاه فردوسی مشهد
marashi@um.ac.ir
سعید
ملک زاده شفارودی
0000-0001-8809-4854
دانشگاه فردوسی مشهد
malekzadeh-s@um.ac.ir
مصطفی
قادری زفره ای
دانشگاه یاسوج
mghaderi@yu.ac.ir
10.22067/gsc.v14i2.39666
کارایی فتوسنتز بهمیزان زیادی بهشرایط محیط زندگی گیاه بستگی دارد. گیاهان در شرایط طبیعی، بهسرعت در معرض تغییر شرایط نوری میباشند، برای مقابله با چنیننوساناتی و بهرهبرداری مؤثر از انرژی نورانی دردسترس و بهطور همزمان بهحداقلرساندن خسارات ناشی از شدت نور بالا بهدستگاه فتوسنتزی، مکانیسمهای سازگاری در آنها گسترش یافتهاست. کاهندگی غیرفتوشیمیایی یکمکانیسم مهم است که انرژی اضافی را بهصورت حرارت از گیاه خارج میکند. در این مقاله، مدل ریاضی بسیار سادهای توسعه دادهشده است که توصیف دقیقتری از این فرایند ارائهنموده و قادر به پیشبینی اجزای مختلف و پارامترهای مربوط بهآن میباشد. مقایسه نتایج شبیهسازی با دادههای تجربی نشانداد که کمپلکس برداشتنوری پروتونهشده و زآزانتین بهطور همزمان در القا و خاموشی فرایند NPQ عمل میکنند. نتایج حاصل میتواند بهعنوان پایه تئوری مناسبی برای توسعه مدلهای دقیقتر و مطالعه مکانیزمهای مولکولی فرایند سازگاری دستگاه فتوسنتز به تغییر شرایط نوری، مورداستفاده قرارگیرد.
آرابیدوپسیس,فتوسنتز,کاهندگی غیر فتوشیمیایی,مدلسازی
https://jcesc.um.ac.ir/article_37635.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37635_28ca3fec7c8146054801135e1adb82f9.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
تأثیر سایکوسل بر صفات مورفولوژیک، درصد ازت و پتاسیم در شرایط تنش خشکی گیاه ریحان
343
353
FA
عباس
رضائی استخروئیه
دانشگاه شهید باهنر کرمان
rezaei@mail.uk.ac.ir
بهاره
بابایی
دانشگاه زابل
10.22067/gsc.v14i2.39851
تحقیق حاضر بهمنظور بررسی اثر سایکوسل بر صفات مورفولوژیک، درصد ازت و پتاسیم گیاه ریحان در شرایط تنش خشکی انجامشد. طرح در سال زراعی 90- 1389 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنرکرمان، بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سهتکرار اجراگردید. کرتاصلی، رژیم آبیاری در سهسطح (100، 75و 50درصد نیاز آبی گیاه)، کرتفرعی، محلولپاشی با سایکوسل در پنجسطح (صفر (شاهد)، 500، 1000، 1500، 2000میلیگرم در لیتر) بود. نتایج نشانداد سایکوسل باعث کاهش ارتفاع گیاه شد. کمترین ارتفاع (با 55/58درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد) بهتیمار 2000میلیگرم در لیتر سایکوسل تعلقداشت. با افزایش سایکوسل، درصد نیتروژن افزایشیافت. بیشترین درصد نیتروژن (48/0درصد)، در گیاهان تحت تیمار 50درصد نیاز آبی در 2000میلیگرم در لیتر سایکوسل مشاهدهشد. بیشترین درصد پتاسیم (26/2درصد) مربوط به گیاهان تحت تیمار 100درصد نیاز آبی و 2000میلیگرم در لیتر سایکوسل بود. با زیادشدن غلظت سایکوسل شاخص سطحبرگ گیاه کاهشیافت. کمترین شاخص سطحبرگ مربوط به تنش 50درصد خشکی همراه با غلظت 2000میلیگرم در لیتر سایکوسل بود. در تمام گیاهان تحت تنش، محلولپاشی ، نسبت وزن خشک ریشه به وزن خشک اندامهوایی را افزایش داد. باتوجه بهنتایج این طرح میتوانگفت، استفاده از کُندکنندگان رشد به مصرف بهینه آب کمککرده و میتوان در مواجه با بحران کمبود آب در بخش کشاورزی از آنها کمکگرفت.
تنش خشکی,ریحان,سایکوسل,صفات مورفولوژیک,مواد معدنی
https://jcesc.um.ac.ir/article_37639.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37639_2fcbff8ab69d42e25be9f5a9fe95b670.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
بررسی روابط آلومتریک بین سطحبرگ و تعدادی از صفات رویشی در ذرت رقم سینگلکراس 704
354
368
FA
ابراهیم
زینلی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
e.zeinali@gau.ac.ir
افشین
سلطانی
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
afsoltani@yahoo.com
محمد
خادم پیر
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
m.khadempir87@yahoo.com
10.22067/gsc.v14i2.40365
این مطالعه با هدف یافتن روابط آلومتریک بین سطحبرگ بوته با تعدادی از صفات رویشی در گیاه ذرت (Zea mays L.) رقم سینگلکراس 704 انجامشد. بدینمنظور، در سال 1391 آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سهتکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علومکشاورزی و منابعطبیعی گرگان اجراگردید. فاکتورهای آزمایش و سطوح آنها شامل تراکم بوته (4، 6, 8، 10 و 12بوته در مترمربع) و تاریخ کاشت (9 خرداد و 9تیر) بودند. نتایج نشانداد که برای توصیف رابطۀ تعداد برگ در ساقه با واحد دمایی تجمعی، سطحبرگ در بوته با وزن خشک برگ در بوته و سطحبرگ در بوته با وزن خشک بوته در همۀ تاریخهای کاشت و تراکمها میتوان از مدل رگرسیون غیرخطی دو تکهای بهترتیب با ضرایبتبیین 94/0، 98/0 و 95/0 استفادهکرد. همچنین، یافتههای این مطالعه حاکیاز آن بود که برای توصیف رابطۀ سطحبرگ در بوته با تعداد برگ (گره) در ساقه در تمام تراکمها میتوان مدلهای توانی 36/3y=x (برای تاریخ کاشت 9خرداد) و 286/0y=x (برای تاریخ کاشت 9تیر) با ضریبتبیین 99/0، و برای توصیف رابطۀ شاخص سطحبرگ با ارتفاع بوته در تمام تاریخهای کاشت و تراکمها مدل توانی 014/0y=x با ضریبتبیین 99/0 را بهکار گرفت. باتوجه بهدقت بالای توابع بهدستآمده برای توصیف روابط بین صفات یادشده با سطحبرگ، از این توابع میتوان در مدلهای شبیهسازی ذرت و همچنین برای محاسبۀ سطحبرگ استفادهنمود.
ارتفاع بوته,ذرت,روابط آلومتریک,سطحبرگ,وزن خشک برگ
https://jcesc.um.ac.ir/article_37641.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37641_3c60bf8fe33b8a30b3c76687a5a326fe.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
اثر تنش یخزدگی بر درصد نشتالکترولیتها و بقاء گیاهچههای خاکشیر (Descurainia sophia L.)
369
379
FA
ابراهیم
اﯾﺰدی درﺑﻨﺪی
0000-0003-4784-6217
داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ مشهد
e-izadi@um.ac.ir
احمد
نظامی
0000-0001-9490-6935
دانشگاه فردوسی مشهد
nezami@um.ac.ir
روح الله
حسن بیگی
دانشگاه فردوسی مشهد
hb-roohollah59@yahoo.com
مریم
جانعلی زاده قزوینی
دانشگاه فردوسی مشهد
maryamjanalizade@gmail.com
10.22067/gsc.v14i2.40582
بهمنظور بررسی تحمل گیاه دارویی خاکشیر به تنش یخزدگی آزمایشی در پاییز 1387 بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملأ تصادفی با سهتکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجامشد. عوامل آزمایش شامل پنجاکوتیپ خاکشیر ( اقلید، سبزوار، همدان، تربتجام و نیشابور) و 10دمای یخزدگی (از صفر تا 18- درجه سیلسیوس با فواصل 2درجه سیلسیوس) بود. گیاهان تا مرحله پنج-هفتبرگی در شرایط آبوهوای طبیعی رشدیافته و با سرما خو گرفتند. سپس برای اعمال دماهای یخزدگی به فریزر ترموگرادیان منتقلشدند. میزان پایداری غشاء سیتوپلاسمی بااستفاده از آزمون نشت الکترولیتها ارزیابی و سپس دمای کشنده 50درصد، نمونهها بر اساس درصد نشتالکترولیتها (LT50el) تعیینشد. بهمنظور بررسی میزان همبستگی بین درصد نشت الکترلیتها با درصد بقاء، گیاهان باقیمانده بهگلخانه منتقل و پس از 21روز بازیافت، درصد بقاء و سپس دمای کشنده 50درصد گیاهان بر اساس درصد بقاء (LT50su) محاسبهشد. نتایج نشانداد که بر اساس شاخصهای LT50el و LT50su، اکوتیپهای همدان، سبزوار و تربتجام تحمل به یخزدگی بیشتر ی نسبت به اکوتیپهای نیشابور و اقلید داشتند. بر مبنای شاخص LT50su، اکوتیپ همدان پتانسیل تحمل به یخزدگی تا دمای 12- درجه سیلسیوس را دارا بود. در این بررسی بین درصد نشتالکترولیتها و درصد بقاء رابطه منفی و قوی (***72/0-r=) وجود داشت. همچنین بین LT50el و LT50su همبستگی مثبت و بالایی (*53/0r=) دیدهشد.
اکوتیپ,بازیافت,درصد بقاء,دمای 50درصد کشندگی
https://jcesc.um.ac.ir/article_37647.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37647_a24350826a8a5907a49a261eaadec13c.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
بررسی اثر میدان مغناطیسی بر رشد و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط آب و هوایی مشهد
380
391
FA
قدریه
محمودی
دانشگاه فردوسی مشهد
gh_domestica@yahoo.com
علی
قنبری
0000-0002-2300-929X
دانشگاه فردوسی مشهد
ghambari@um.ac.ir
مهدی
راستگو
0000-0002-1974-8727
دانشگاه فردوسی مشهد
m.rastgoo@um.ac.ir
مصطفی
قلی زاده
دانشگاه فردوسی مشهد
m_gholizadeh@um.ac.ir
ایرج
طهماسبی
دانشگاه کردستان
irajtahmasebi@yahoo.com
10.22067/gsc.v14i2.41073
بهمنظور بررسی اثر میدان مغناطیسی بر روی نحوه رشد و تولید ماده خشک کل در نخود، آزمایشی بهصورت کرتهای نواری با سهتکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: 1- بذر در سهسطح (عادی، تیمارشده در میدان مغناطیس با شدتهای 100 و 150میلیتسلا هر یک بهمدت 2ساعت)، 2- آب آبیاری در 2سطح (عادی و تیمارشده در میدان مغناطیسی با شدت 650میلیتسلا) بود. نتایج این آزمایش نشانداد که قراردادن بذر در میدان مغناطیسی موجب افزایش معنیدار ماده خشک بهمیزان 26درصد نسبت به بذور عادی شد. شدت میدان مغناطیسی نیز تأثیر معنیداری بر ماده خشک تولیدی داشت و میدان 150میلیتسلا نسبت به میدان 100میلیتسلا موجب افزایش 18درصدی (01/0 P≤) ماده خشک شد. آب مغناطیسی، حدود 25درصد نسبت به آب معمولی میزان ماده خشک تولیدی نخود را افزایشداد. اختلاف تیمارها با هم در اواخر فصل رشد و در 80روز و 96روز بعد از کاشت بیشترین مقدار (بهترتیب 201 و 207گرم بر متر مربع ) بود. همچنین اعمال میدان مغناطیسی بر روی آب آبیاری و بذر نخود بهترتیب منجربه افزایش 27 و 19درصد عملکرد دانه شد. اثرات متقابل تیمارها نشانداد که اعمال میدان مغناطیس در آب آبیاری و بذر نخود سبب افزایش 31درصد عملکرد دانه شد. اما بر روی تولید ماده خشک نخود تأثیر مثبت نداشت.
آبیاری مغناطیسی,عملکرد دانه,معادله سیگموئیدی
https://jcesc.um.ac.ir/article_37652.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37652_4123cff21d95590909d573340b4f3f5c.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
پژوهشهای زراعی ایران
2008-1472
2423-3978
14
2
2016
06
21
تأثیر تیمارهای مختلف دمای انبار بر ویژگیهای زراعی و عملکرد دو رقم سیب زمینی
392
402
FA
امیرهوشنگ
جلالی
0000-0001-8714-8486
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابعطبیعی استان اصفهان
jalali51@yahoo.com
10.22067/gsc.v14i2.41310
شرایط انبارداری بر ویژگیهای زراعی سیبزمینی در شرایط مزرعه تأثیرگذار است. تأثیر یک دورۀ سهماهه انبارداری، شامل دو تیمار 440درجه روز رشد (تیمارهای T1 و T2 با دمای میاندوره متفاوت)، دو تیمار 880درجه روز رشد (تیمارهای T3 و T4با دمای میاندوره متفاوت)، یک تیمار 80درجه روز رشد (T5) و یک تیمار شاهد (T6 بدون دریافت درجه روز رشد) بر ویژگیهای زراعی و عملکرد دو رقم سیبزمینی راموس و مارفونا با استفاده از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهارتکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان بررسی شد. نتایج این پژوهش نشانداد تأثیر دما و برهمکنش تیمارهای دمایی و رقم، بر عملکرد و اجزای عملکرد سیبزمینی معنیدار بود. رقم مارفونا و استفاده از تیمار T3 با 51733کیلوگرم در هکتار غده، بالاترین مقدار عملکرد را تولیدکرد، اما بین عملکرد این تیمار و تیمار دمایی T2 و همچنین عملکرد رقم راموس و تیمارهای T3 و T4 تفاوت معنیدار وجود نداشت. برای هر دو رقم استفادهشده، تیمار T3 حداکثر تعداد ساقه در بوته را تولید نمود. شاخصبرداشت در تیمارهای دمایی مختلف در رقم راموس از 5/63 تا 1/76درصد و در رقم مارفونا از 64 تا 6/79درصد در نوسان بود. نتایج این پژوهش نشانداد، با مدیریت دمای انبار میتوان عملکرد محصول سیبزمینی را بهویژه در مناطقی با طول دورۀ رشد کوتاه افزایشداد.
درجه روز رشد (GDD),سنفیزیولوژیک,شاخص سطحبرگ (LAI)
https://jcesc.um.ac.ir/article_37657.html
https://jcesc.um.ac.ir/article_37657_16b92cf03eba4691ae883a2dd1c96ba9.pdf