TY - JOUR ID - 37298 TI - شناسایی و کمی‌سازی اثرات علت و معلولی در رابطه‌ی همزیستی قارچ میکوریز آربوسکولار و ذرت با استفاده از رهیافت مدل‌سازی معادلات ساختاری JO - پژوهشهای زراعی ایران JA - JCESC LA - fa SN - 2008-1472 AU - جهان, محسن AU - نصیری محلاتی, مهدی AD - دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 13 IS - 2 SP - 420 EP - 433 KW - اثرات مستقیم KW - تحلیل عاملی KW - تحلیل مسیر KW - روابط علت معلولی KW - ضرایب مسیر DO - 10.22067/gsc.v13i2.40356 N2 - با توجه به ضرورت تعیین میزان همزیستی میکوریزایی و درجه‌ی تأثیر آن بر ویژگی‌های اگرواکولوژیکی گیاهان زراعی و شناخت دیگر عوامل پنهان دخیل در این روابط، و از سوی دیگر، نبود روشی مطمئن، سریع و مؤثر در این زمینه، این پژوهش برای پاسخگویی به موارد مطرح شده با نگاهی نو و با هدف تعیین روابط علّت و معلولی و نیز متغیرهای پنهان در چگونگی این تأثیر، به‌کمک رهیافت مدل‌سازی معادلات ساختاری، انجام شد. پس از تحلیل عاملی تأییدی داده‌های حاصل از آزمایش به دو عامل، متغیرهایی که بر روی هر یک از دو عامل بیشترین بار را داشتند، مشخص شدند. سپس، با در نظر گرفتن مبانی اکوفیریولوژیک رشد و نمو گیاهان زراعی و به‌منظور ادامه‌ی تحلیل، عامل اول (سازه‌ی پنهان اول، شامل: شاخص سطح برگ، درصد کلونیزاسیون ریشه، ماده‌ی خشک، قطر ساقه و عدد اسپد) تسخیر منابع و عامل دوم (سازه‌ی پنهان دوم، شامل: فتوسنتز بیشینه، طول مخصوص ریشه، دمای کانوپی، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، تعداد بلال، تنفس خاک، نسبت فلورسانس کلروفیل متغیر به بیشینه و درصد فسفر بافت گیاهی) تبدیل منابع نام‌گذاری شدند. نتایج این بررسی نشان داد که متغیرهایی چون شاخص سطح برگ، قطر ساقه، ماده‌ی خشک، عدد اسپد، ارتفاع بوته و دمای کانوپی بیشترین تأثیر علّی در شکل‌گیری عملکرد ذرت در مزرعه در شرایط تلقیح با قارچ میکوریزا را داشتند. به‌طور کلی، به‌نظر می‌رسد که فواید مستقیم همزیستی میکوریزایی عمدتاً از طریق مشارکت سی‌و‌پنج درصدی در تسخیر منابع بروز یافت. UR - https://jcesc.um.ac.ir/article_37298.html L1 - https://jcesc.um.ac.ir/article_37298_ba7098457b59f81ba42c1f7274eac34e.pdf ER -