اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorious L.) در کشت بهاره در جلگه رخ تربت حیدریه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید فاضل فاضلی کاخکی ¹
• رضا صدرآبادی حقیقی ²
• احمد زارع فیض آبادی ³
• مسعود عزت احمدی ⁴

¹ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

² دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد

³ مرکز تحقیقات کشاورزی طرق

⁴ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منایع طبیعی خراسان رضوی بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

10.22067/gsc.v5i2.1154

چکیده

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد گلرنگ واریته IL-111 و همچنین ارزیابی امکان کشت دوم این گیاه در تربت حیدریه ، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه رخ این شهرستان در سال 1384 انجام شد. آزمایش بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا درآمد . تیمار های آزمایش شامل تاریخ کاشت بعنوان فاکتور اصلی در پنج سطح (20/1/84 ؛ 20/2/84 ؛ 10/3/84 ؛ 30/3/84 ؛20/4/84 ) و تراکم کاشت بعنوان فاکتور فرعی در سه سطح ( 30 ؛ 40 و 50 بوته در متر مربع ) بود. صفاتی چون تعداد کلاپرک در متر مربع ، تعداد دانه در کلاپرک، وزن هزاردانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج بیشترین عملکرد دانه به مقدار 3347 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت اول بدست آمد و تأخیر تاریخ کاشت باعث کاهش عملکرد دانه گردید . در تاریخ کاشت 20/4/84 سردی هوا سبب عدم تلقیح گلها شد و عملکرد اقتصادی صفر بود. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه از طریق تعداد کلاپرک در مترمربع و تعداد دانه در کلاپرک بود و این دوفاکتور در اولین تاریخ کاشت در مقایسه با سایر تاریخ های کاشت حداکثر بودند. اثر تراکم بوته بر عملکرد دانه نیز معنی دار بود وافزایش تراکم باعث افزایش تعداد کلاپرک در مترمربع گردید. بر اساس نتایج این آزمایش ، کاشت بهاره در اولین فرصت با تراکم بوته بالا قابل توصیه است و عملکرد دانه بدست آمده در تاریخ های کشت سوم و چهارم نیز بعنوان کشت دوم قابل توجه می‌باشد.

---