تأثیر نیتروژن و نسبت اختلاط بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های مورفولوژیک ذرت و آفتابگردان در کشت مخلوط در شمال خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید نادر موسویان ¹
• شاپور لرزاده ²
• فرشاد ابراهیم پور ¹
• عبدالنور چعب ³

¹ دانشگاه پیام نور استان خوزستان

² دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر

³ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

10.22067/gsc.v8i4.7964

چکیده

چکیده
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و نسبت اختلاط بر عملکرد دانه و بعضی صفات مورفولوژیک ذرت و آفتابگردان در کشت مخلوط در شرایط آب و هوایی خوزستان آزمایشی بصورت کرتهای خرد شده، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر (خوزستان) در سال زراعی 1384 به مرحله اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف عنصر نیتروژن (50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان کرت‌های اصلی و نسبت‌های مخلوط ذرت و آفتابگردان (کشت 100 درصد خالص ذرت، کشت 75 درصد ذرت و 25 درصد آفتابگردان، کشت 50 درصد ذرت و 50 درصد آفتابگردان، کشت 25 درصد ذرت و 75 درصد آفتابگردان، و کشت 100 درصد آفتابگردان) به عنوان کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج این آزمایش نشان داد که کمترین و بیشترین عملکرد دانه ذرت به میزان (980 و 1225 گرم در مترمربع)، و برای آفتابگردان به مقدار (346 و 387 گرم در مترمربع) به ترتیب در سطوح کودی 50 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار اختصاص داشت. درصورتیکه در نسبت‌های اختلاطی بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه ذرت به ترتیب به کشت خالص آن (1265 گرم در مترمربع) و نسبت ذرت-آفتابگردان 25:75 (957 گرم در مترمربع) بدست آمد. این موضوع در رابطه با آفتابگردان هم صادق بود و موجب کاهش عملکرد دانه در نسبت 75:25 شد. کاهش سهم آفتابگردان در نسبت اختلاط، افزایش درصد روغن را به همراه داشت. همچنین افزایش میزان کود نیتروژن موجب افزایش نسبت برابری زمین (LER) شد. بگونه‌ای که میانگین بیشترین و کمترین نسبت برابری زمین براساس عملکرد دانه به ترتیب در نسبت‌های اختلاط 25 درصد ذرت و 75 درصد آفتابگردان، و نسبت 50:50 به میزان 70/1 و 40/1 و در سطح کودی 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود.

واژه‌های کلیدی: زراعت مخلوط، عملکرد دانه و نسبت برابری زمین (LER)

---