به منظور ارزیابی تنوع در ژرم پلاسم نخود برای مقاومت به خشکی، ۱۵۰ ژنوتیپ نخود (تیپ کابلی) در قالب آزمون مقدماتی ارزیابی عملکرد (آگومنت) در دو شرایط تنش خشکی (دیم) و بدون تنش (فاریاب) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی ۸۵-۱۳۸۴ مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص های کمی مقاومت و حساسیت به خشکی شامل تحمل به تنش، میانگین بهره وری، میانگین هندسی بهره وری، میانگین هارمونیک، پاسخ به خشکی و شاخص حساسیت به خشکی، بر اساس عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. تنوع قابل توجهی میان ژنوتیپ ها از نظر صفات کمی مورد مطالعه شامل روز تا گل دهی، وزن ۱۰۰دانه، عملکرد و شاخص های مورد بررسی مشاهد شد. همچنین همبستگی های مثبت و بسیار معنی داری بین عملکرد دانه (تنش و بدون تنش) با شاخص های تحمل به تنش، میانگین بهره وری، میانگین هندسی بهره وری و میانگین هارمونیک وجود داشت. شاخص های حساسیت به تنش و پاسخ به خشکی، همبستگی مثبت و معنی داری را به ترتیب با عملکرد در شرایط بدون تنش و دارای تنش خشکی، نشان دادند. ژنوتیپ های MCC۵۴۴، MCC۶۹۶ وMCC۶۹۳، از نظر شاخص های مقاومت و پاسخ به خشکی، نسبت به سایر ژنوتیپ ها برتر بودند. با توجه به همبستگی های بسیار بالای این شاخص ها با عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش، این ژنوتیپ ها به عنوان ژنوتیپ های کاندیدا برای تحمل به خشکی پیشنهاد می شوند. کاربرد نمودار پراکنش سه بعدی و نمودار چندمتغیره بای پلات نیز نتایج فوق را تایید نمود. در شرایط تنش، همبستگی منفی و معنی داری بین روز تا گل دهی و عملکرد وجود داشت و لذا ژنوتیپ های کاندیدا برای مقاومت به خشکی از فاصله روز تا گل دهی کوتاه تری نسبت به سایر ژنوتیپ ها برخوردار بودند.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله