1
گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2
کارشناس ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
10.22067/jcesc.2024.88691.1334
چکیده
مناطق خشک و نیمه‌خشک همانند سایر مناطق در معرض انواع ریسکها قرار دارند اما ریسکهایی نظیر خشکسالی با شدت بیشتری این مناطق را تهدید مینماید. در این مطالعه به بررسی شاخص‌های آسیب‌پذیری و مخاطره به‌عنوان مؤلفه‌های ریسک خشکسالی در مناطق مستعد تولید گندم دیم در شمال شرق ایران (7 شهرستانِ استان خراسان رضوی و 5 شهرستانِ استان خراسان شمالی) طی سال‌های زراعی 89-1388 لغایت 97-1396 پرداخته شده است. شاخص آسیب‌پذیری نوعی شاخص ترکیبی است که حساسیت، در معرض قرار گرفتن و ظرفیت تطابق‌پذیری سه جزء تعیین‌کننده آن می‌باشند. در این مطالعه، ظرفیت تطابق‌پذیری تحت تأثیر دو عامل ظرفیت نگهداری آب خاک و سطح مکانیزاسیون می‌باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که در 11 شهرستان و یا به عبارتی در 92 درصد از شهرستان‌های مورد مطالعه، گندم دیم با ریسک کم تا متوسط تولید می‌شود. میزان ریسک خشکسالی تولید گندم دیم در شهرستان سرخس زیاد و در شش شهرستان (فاروج، کلات، درگز، قوچان، نیشابور و تربت‌حیدریه) کم می‌باشد. شهرستان‌های مذکور از نظر شاخص آسیب‌پذیری در رده کمتر آسیب‌پذیر تا آسیب‌پذیر قرار دارند، همچنین میزان ظرفیت تطابق‌پذیری در این شش شهرستان زیاد است که دلیل عمده آن ظرفیت بالای نگهداری آب خاک می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که بیشتر شهرستان‌هایی که شاخص مخاطره خشکسالی در آن‌ها خیلی زیاد است. در استان خراسان شمالی واقع‌شده‌اند ولی این شاخص در شهرستان‌های فاروج، درگز و قوچان کم می‌باشد. ارزیابی ریسک در فرایند مدیریت ریسک و اتخاذ راهکارهای هوشمندانه در این حوزه از اهمیت ویژهای برخوردار بوده که پرداختن به آن می‌تواند کمک مؤثری به امنیت غذایی و توسعه پایدار نماید.
لطیفی, هدی , خرم دل, سرور , کوچکی, علیرضا , بنایان اول, محمد و فرزانه بلگردی, محمود رضا . (1403). ارزیابی ریسک خشکسالی گندم دیم (Triticum aestivum L.) با استفاده از شاخص‌های آسیب‌پذیری و مخاطره خشکسالی (مطالعه موردی: استان‌های خراسان رضوی و خراسان شمالی). پژوهشهای زراعی ایران, (), -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88691.1334
MLA
لطیفی, هدی , , خرم دل, سرور , , کوچکی, علیرضا , , بنایان اول, محمد , و فرزانه بلگردی, محمود رضا . "ارزیابی ریسک خشکسالی گندم دیم (Triticum aestivum L.) با استفاده از شاخص‌های آسیب‌پذیری و مخاطره خشکسالی (مطالعه موردی: استان‌های خراسان رضوی و خراسان شمالی)", پژوهشهای زراعی ایران, , , 1403, -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88691.1334
HARVARD
لطیفی, هدی, خرم دل, سرور, کوچکی, علیرضا, بنایان اول, محمد, فرزانه بلگردی, محمود رضا. (1403). 'ارزیابی ریسک خشکسالی گندم دیم (Triticum aestivum L.) با استفاده از شاخص‌های آسیب‌پذیری و مخاطره خشکسالی (مطالعه موردی: استان‌های خراسان رضوی و خراسان شمالی)', پژوهشهای زراعی ایران, (), pp. -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88691.1334
CHICAGO
هدی لطیفی , سرور خرم دل , علیرضا کوچکی , محمد بنایان اول و محمود رضا فرزانه بلگردی, "ارزیابی ریسک خشکسالی گندم دیم (Triticum aestivum L.) با استفاده از شاخص‌های آسیب‌پذیری و مخاطره خشکسالی (مطالعه موردی: استان‌های خراسان رضوی و خراسان شمالی)," پژوهشهای زراعی ایران, (1403): -, doi: 10.22067/jcesc.2024.88691.1334
VANCOUVER
لطیفی, هدی, خرم دل, سرور, کوچکی, علیرضا, بنایان اول, محمد, فرزانه بلگردی, محمود رضا. ارزیابی ریسک خشکسالی گندم دیم (Triticum aestivum L.) با استفاده از شاخص‌های آسیب‌پذیری و مخاطره خشکسالی (مطالعه موردی: استان‌های خراسان رضوی و خراسان شمالی). پژوهشهای زراعی ایران, 1403; (): -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88691.1334
)
ارسال نظر در مورد این مقاله