گروه تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
10.22067/jcesc.2025.90916.1360
چکیده
کود نیتروژن، عملکرد دانه را افزایش می‌دهد، اما در شرایط تنش خشکی، حساسیت گیاه به خشکی را تشدید می‌نماید. این آزمایش برای ارزیابی محلول‌پاشی سیلیکون به همراه کود نیتروژن بر رشد و عملکرد دانه سیاهدانه انجام گرفت. این تحقیق در دانشگاه رازی، طی دو سال زراعی 1401-1399، به صورت دو آزمایش جداگانه (در شرایط عدم تنش و در شرایط تنش خشکی) و هر آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی پیاده شد. فاکتورها شامل مقادیر نیتروژن به‌عنوان فاکتور اصلی (صفر، 125 و 250 کیلوگرم اوره در هکتار) و محلول‌پاشی سیلیکون در چهار غلظت (صفر، 3، 6 و 9 میلی‌مولار) به‌عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که در شرایط تنش خشکی، اثر ساده نیتروژن و سیلیکون بر صفات مورد بررسی معنیدار بود. اما در شرایط عدم تنش، سیلیکون بر صفات شاخص برداشت، وزن هزار دانه، روز تا گلدهی و طول دوره پرشدن دانه اثر معنیدار نداشت. اثر متقابل نیتروژن و سیلیکون در شرایط تنش بر روی اکثر صفات معنیدار شد. بالاترین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش، از تیمار اثر متقابل 250 کیلوگرم اوره و محلول‌پاشی سیلیکون 6 میلی‌مولار (6/8 درصد افزایش در مقایسه با شاهد) بدست آمد. در حالی که در شرایط تنش خشکی، تیمار 250 کیلوگرم اوره و محلول‌پاشی سیلیکون 9 میلی‌مولار، از بالاترین عملکرد دانه (41/19 درصد افزایش در مقایسه با شاهد) برخوردار بود. در شرایط تنش، کود نیتروژن 125 کیلوگرم در هکتار برای صفت تعداد دانه در کپسول مناسب‌تر بود. اما با محلول‌پاشی سیلیکون، امکان افزایش مقدار کود نیتروژن تا 250 کیلوگرم در هکتار وجود داشت. محلول‌پاشی سیلیکون با غلظت 6 میلی‌مولار برای شرایط عدم تنش و 9 میلی‌مولار برای شرایط تنش خشکی به همراه مصرف 250 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن برای سیاهدانه قابل توصیه است.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله