بررسی اثر کاربرد کود دامی و کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد سیاه‌دانه (Nigella sativa)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ایوب رستمی مامو
• فرزاد مندنی

گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

10.22067/jcesc.2025.91527.1376

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی اثر کود دامی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و همچنین عملکرد اسانس سیاه‌دانه در شرایط قطع آبیاری انجام شد. آزمایش به‌ صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه رازی در سال زراعی 1401-1400 اجرا شد. کود دامی (صفر، 10، 20 و 30 تن در هکتار) به عنوان عامل کرت اصلی و قطع آبیاری (آبیاری متداول، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از مرحله پر شدن دانه) به عنوان عامل کرت فرعی بود. ویژگی‌های اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع بوته، شاخه اصلی، تعداد فولیکول، تعداد دانه در فولیکول، وزن هزار دانه، عملکرد وزن خشک کل، عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس و شاخص برداشت بود. نتایج نشان داد که کود دامی و قطع آبیاری بر ویژگی‌های مورد ارزیابی تأثیرگذار بودند. بیشترین وزن هزار دانه (69/1 گرم)، عملکرد وزن خشک کل (5/251 گرم در مترمربع)، عملکرد دانه (7/108 گرم در مترمربع) و عملکرد اسانس دانه (7/18 گرم در مترمربع) و کمترین وزن هزار دانه (39/1 گرم)، عملکرد وزن خشک کل (3/125 گرم در مترمربع)، عملکرد دانه (3/44 گرم در مترمربع) و عملکرد اسانس دانه (2/8 گرم در مترمربع) به ترتیب در تیمار 30 تن کود دامی و آبیاری کامل و تیمار عدم مصرف کود دامی و قطع آبیاری از گلدهی مشاهده شد. نتایج نشان داد در شرایط کاربرد 30 تن کود دامی، بین قطع آبیاری از مرحله پر شدن دانه با آبیاری کامل اختلافی نبود و می‌توان به جای آبیاری کامل، آبیاری را از پر شدن دانه قطع نمود.

کلیدواژه‌ها

• تعداد فولیکول
• درصد اسانس
• اسانس
• عملکرد
• وزن هزار دانه

موضوعات

• گیاهان دارویی

---