گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
10.22067/jcesc.2024.88492.1335
چکیده
تنش غرقاب، یک تنش محیطی پیچیده و از عوامل اصلی محدودکنندۀ بهرهوری و پایداری محصول است. به منظور بررسی تأثیر مدت زمان تنش غرقاب در مرحلة رشد رویشی و زایشی بر برخی ویژگیهای فتوسنتزی و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان گلرنگ زراعی، پژوهشی مزرعهای بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. سه سطح تنش غرقاب شامل: شاهد، تنش غرقاب ملایم (24 ساعت) و شدید (48 ساعت) در کرتهای اصلی و تنش در مرحلة رویشی و زایشی در کرتهای فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای تنش غرقاب باعث کاهش معنیدار هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز، شاخص کلروفیل و عملکرد دانه و روغن شد، ولی فعالیت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز افزایش یافت. در شرایط تنش غرقاب شدید فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان در مرحلة زایشی بیشتر از مرحلة رویشی آن (به ترتیب 26، 17 و 9 درصد بیشتر) بود. بیشترین عملکرد دانه و روغن (به ترتیب 2056 و 469 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری مطلوب و کمترین آن در تنش غرقاب شدید (به ترتیب 1256 و 317 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. تنش غرقاب ملایم و شدید منجر به کاهش معنیدار عملکرد دانه به ترتیب به میزان 34 و 39 درصد و عملکرد روغن به میزان 16 و 32 درصد در مقایسه با آبیاری مطلوب شد. منطبق با نتایج فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان بیشترین تأثیر تنش بر عملکرد دانه مربوط به تنش شدید در مرحلة زایشی بود، به گونهای که سبب بیشترین مقدار کاهش به میزان 43* درصد در مقایسه با آبیاری مطلوب شد. به طور کلی، تنش غرقاب در مرحلۀ زایشی گلرنگ نسبت به مرحله رویشی منجر به کاهش بیشتر عملکرد شد و این یافتهها بر اهمیت تنش غرقاب بر دانههای روغنی و زهکشی مزارع خوزستان در فصل زمستان جهت حذف آب اضافی پس از وقوع سیل و بارندگیهای سنگین تأکید دارد.
عسکری فروشانی, فاطمه , راهنما قهفرخی, افراسیاب , مسکرباشی, موسی و کامرانفر, ایمان . (1403). تأثیر مدت زمان تنش غرقاب در مراحل مختلف رشد بر برخی ویژگیهای فتوسنتزی، فعالیت آنتی اکسیدانی و عملکرد گلرنگ زراعی. پژوهشهای زراعی ایران, (), -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88492.1335
MLA
عسکری فروشانی, فاطمه , , راهنما قهفرخی, افراسیاب , , مسکرباشی, موسی , و کامرانفر, ایمان . "تأثیر مدت زمان تنش غرقاب در مراحل مختلف رشد بر برخی ویژگیهای فتوسنتزی، فعالیت آنتی اکسیدانی و عملکرد گلرنگ زراعی", پژوهشهای زراعی ایران, , , 1403, -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88492.1335
HARVARD
عسکری فروشانی, فاطمه, راهنما قهفرخی, افراسیاب, مسکرباشی, موسی, کامرانفر, ایمان. (1403). 'تأثیر مدت زمان تنش غرقاب در مراحل مختلف رشد بر برخی ویژگیهای فتوسنتزی، فعالیت آنتی اکسیدانی و عملکرد گلرنگ زراعی', پژوهشهای زراعی ایران, (), pp. -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88492.1335
CHICAGO
فاطمه عسکری فروشانی , افراسیاب راهنما قهفرخی , موسی مسکرباشی و ایمان کامرانفر, "تأثیر مدت زمان تنش غرقاب در مراحل مختلف رشد بر برخی ویژگیهای فتوسنتزی، فعالیت آنتی اکسیدانی و عملکرد گلرنگ زراعی," پژوهشهای زراعی ایران, (1403): -, doi: 10.22067/jcesc.2024.88492.1335
VANCOUVER
عسکری فروشانی, فاطمه, راهنما قهفرخی, افراسیاب, مسکرباشی, موسی, کامرانفر, ایمان. تأثیر مدت زمان تنش غرقاب در مراحل مختلف رشد بر برخی ویژگیهای فتوسنتزی، فعالیت آنتی اکسیدانی و عملکرد گلرنگ زراعی. پژوهشهای زراعی ایران, 1403; (): -. doi: 10.22067/jcesc.2024.88492.1335
ارسال نظر در مورد این مقاله